Osmanlı Türkçesi Nedir Öğrenelim

Osmanlı Türkçesinin Tarihsel Gelişimi

1. İlk Dönem (13. – 15. Yüzyıl): Oluşum ve Geçiş Süreci

Selçuklu Türkçesi etkisi hâkimdir.

Yazı dili hâlâ Eski Anadolu Türkçesi sayılır.

Arapça ve Farsça kelimeler girmeye başlar ama henüz sınırlıdır.

Edebi metinlerde sade Türkçe kullanılır.

2. Klasik Dönem (16. – 18. Yüzyıl): Olgunluk ve Resmi Dil

Arapça ve Farsçanın etkisi çok artar.

Osmanlı Türkçesi tam anlamıyla bir üç dilli yapı kazanır.

Saray çevresinde kullanılan dil, halkın konuştuğu dilden farklılaşır.

Divan edebiyatı zirveye ulaşır:

Şairler: Fuzulî, Bâkî, Nef'î.

3. Geç Dönem (19. Yüzyıl): Modernleşme ve Dilde Sadeleşme Çabaları

Tanzimat (1839) ve Islahat (1856) fermanlarıyla birlikte Batı etkisi artar.

Gazeteler, dergiler ve eğitim kurumları yaygınlaşır.

Namık Kemal, Ziya Paşa, Şinasi gibi yazarlar, daha sade yazılar yazar.

4. Son Dönem (20. Yüzyıl – Cumhuriyet’e Geçiş)

1908’den sonra basın dili sadeleşir, halkın anlayabileceği Türkçe yaygınlaşır.

5. Tanım ve Genel Özellikler

Osmanlı Türkçesi, Oğuz Türkçesinin tarihsel bir koludur ve özellikle 15. yüzyıldan 20. yüzyılın başına kadar resmi yazışmalarda, edebi eserlerde ve bilimsel metinlerde kullanılmıştır.

6 Temel Bileşen:

1. Türkçe (Gramer ve temel kelime dağarcığı)

2. Arapça (Dini, hukuki ve felsefi terimler)

3. Farsça (Edebi ve sanatsal ifadeler, sıfatlar)

7. Alfabe ve Yazı Sistemi

Arap Harflerine Dayalıdır:

Osmanlı Türkçesi, Arap alfabesi temelinde yazılır ama Türkçeye özgü sesler için Arapçada bulunmayan bazı harfler eklenmiştir:

Harfler kelime içindeki konumlarına göre baş, orta, son veya tek başına olmak üzere farklı şekillerde yazılır.

8. Dil Seviyeleri

Osmanlı Türkçesinde kullanılan kelimeler genellikle üç gruba ayrılır:

1. Halk Türkçesi (Sade Türkçe):

Günlük konuşma dili, halk hikâyeleri, masallar.

Örnek: ev, su, göz, gitmek.

2. Orta Düzey (Orta Türkçe):

Eğitimli insanların yazdığı nesir ve manzum eserlerde kullanılır.

Türkçe kök üzerine Arapça/Farsça ek veya tamlamalar.

3. Yüksek Düzey (Ağır Osmanlıca):

Saray dili, divan edebiyatı, fermanlar ve resmi yazışmalarda.

Bolca Arapça ve Farsça tamlama içerir.

9. Kullanım Alanları

Resmi Yazışmalar: Fermanlar, beratlar, arşiv belgeleri, hat sanatı.

Edebiyat: Divan şiiri, mesneviler, kasideler.

Din: Fetvalar, ilmihaller.

Bilimsel Metinler: Tıp, astronomi, tarih kitapları.

10.Neden Öğrenilir?

Tarihi Belgeleri Okuyabilmek (arşiv çalışmaları, mezar taşları, el yazmaları).

Osmanlı edebiyatını orijinal haliyle anlamak.

Kültürel bağ kurmak ve tarih bilinci geliştirmek.

11. Osmanlı Türkçesi - Günümüz Türkçesi Farkı..

Hat sanatı, ebru gibi geleneksel sanatlarla ilgilenenler için tamamlayıcı bilgidir...